Positieve gezondheid: “zingeving is de meest gezondmakende kracht”
Positieve gezondheid is een term die in de zorg veel wordt gebruikt. De gezondheidsvisie zorgde ervoor dat professionals meer aandacht zijn gaan besteden aan de gehele mens, want een mens is niet haar aandoening. Voor mensen gaat het leven over meer dan alleen het wegnemen van een ziekte.
Het helpt ons om een breder begrip te ontwikkelen van wat gezondheid is. Gezondheid is niet iets simpels (maar vaak ook onhaalbaars) als de afwezigheid van ziekte. Je gezond voelen kent meer dimensies. We voelen ons gezond wanneer het leven betekenisvol is, wanneer we veerkrachtig zijn, wanneer we erbij horen; dan is het leven de moeite waard.
Zingeving speelt een centrale rol in het begrip positieve gezondheid. Hieronder lees je hoe dat zit.
Het ontstaan van het begrip positieve gezondheid
De geboorte van het concept positieve gezondheid gaat terug tot de in 1948 door de Wereldgezondheidsorganisatie opgestelde definitie van gezondheid: “Gezondheid is een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden en niet van louter het ontbreken van ziekte.” Dat streven is onhaalbaar, wat betekent dat we mensen eindeloos moeten blijven behandelen.
Voormalig huisarts en onderzoeker Machteld Huber presenteerde in 2012 een betere definitie: “…het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.” Dit is een dynamischere kijk op gezondheid; het gaat nu meer over aanpassen, reageren, bijsturen.
Nu hebben we een accuratere kijk op gezondheid, aangezien het leven kwetsbaar en onvoorspelbaar kan zijn. Zo verschoof de focus van het wegnemen van ziekte naar het bevorderen van veerkracht en zelfregie.
Wat is positieve gezondheid? De 6 dimensies
Positieve gezondheid gaat over de mate waarin we ons aan kunnen passen aan uitdagingen. Het concept valt uiteen in zes dimensies, die allen een belangrijke bijdrage leveren aan onze algehele gezondheid.
- Lichaamsfuncties: hoe functioneert je lijf?
- Mentale functies en beleving: hoe voel je je over jezelf, wat denk en voel je?
- Spirituele/existentiële dimensie: zingeving, een betekenisvol leven leiden.
- Kwaliteit van leven: werkgeluk, genieten.
- Sociaal-maatschappelijke participatie: erbij horen.
- Dagelijks functioneren: goed voor jezelf zorgen.
De life counseling trajecten van i mindLife richten zich grotendeels op de derde dimensie. De ervaring van betekenis in je leven blijkt noodzakelijk om veerkrachtig en gezond te kunnen zijn. Nietzsche schreef hierover: “He who has a why to live can bear almost any how”.
Hoe zingeving bijdraagt aan gezondheid
Machteld Huber schreef: “zingeving is de meest gezondmakende kracht”. Ook schrijft ze: “De vraag die ik later in trainingen aan ‘gewone mensen’ wel stelde was: als je straks terugkijkt op je leven, waar wil je dan echt mee bezig zijn geweest? Wat deed er dan het meeste toe? Ik heb gezien wat zo’n vraag kan losmaken. Ik heb meegemaakt dat mensen hun leven omgooiden, van baan veranderden, of zeiden: ik ga me met andere dingen bezighouden. Ik ben er echt van overtuigd: van alle krachten die de gezondheid bevorderen, is zingeving de sterkste.” Gezondheid is voor Huber een middel om datgene te doen wat zin geeft aan je leven.
Wat bedoelt Huber precies? Ze geeft aan dat het leven draaglijker wordt wanneer je een zin van het leven ervaart. Dat gaat over levensvragen als: wie ben je, wat is echt belangrijk voor je en waar wil je naartoe? Wanneer je hier antwoorden op weet te vinden, voorziet dat je van veel levenskracht en weerbaarheid. Of je nu wel of niet last hebt van een ziekte, je voelt je dan gezond in de bredere zin van het woord.
Conclusie
Wij geloven in de kracht en het belang van zingeving. Daarom maken we zingevingstrajecten toegankelijk voor werkend Nederland. Iedere werknemer kan gebruik maken van een life counseling traject van vier gesprekken. We gaan op zoek naar de zin van jouw situatie, en wat voor jou van betekenis kan zijn.
Je kunt een werknemer hier aanmelden.